PERSBERICHT Enschede, 28 juni 2017
ENSCHEDE – De Aramese Beweging voor Mensenrechten (ABM) is verheugd over de respons vanuit de Tweede Kamer op haar noodkreet over de confiscatie van Aramees cultureel erfgoed door de Turkse regering. Maar deze vreugde vermengd zich ook met enige bitterheid vanwege de herinnering aan het uiteindelijk effect van een Kamervragen naar aanleiding van een soortgelijke noodkreet april vorig jaar.
Afgelopen maandagavond (26 juni 2017) verspreidde ABM een noodkreet onder haar contacten in de Tweede Kamer, het Europees Parlement en in de pers over het feit dat Turkije op grote schaal Aramese eigendommen confisqueert en de Arameeërs ruim 50 kerken en kloosters met bijbehorende begraafplaatsen kwijtraakt aan het Turkse ministerie voor godsdienstzaken (Diyanet). Het gaat hierbij om kerken en kloosters in de regio Tur Abdin rond de stad Mardin in Zuidoost Turkije.
De basis voor deze confiscaties werd al in 2013 gelegd toen de (Aramese) dorpen rond Mardin met deze stad tot een grootstedelijke gemeente (Büyükşehir belediyesi) werden samengevoegd. Hierdoor verdwenen de status van de traditionele dorpshoofden (Köy Tüzel kişiliği) van het toneel, die tot dat moment het juridisch eigendom over de kerkelijke goederen bezaten en deze uitoefenden in overeenstemming met de gebruikers van deze kerken en kloosters.
Dit juridisch eigendom kwam nu bij het grootstedelijk stadsbestuur van Mardin te liggen. Als gevolg van de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 werd het gemeentebestuur van Mardin geleid door de Koerd Ahmet Türk van de Democratische Regio’s Partij en de Aramese Februniye Akyol van de Vrede en Democratie Partij die erin slaagden om de daadwerkelijke confiscatie van het Aramees cultureel erfgoed te verhinderen. Hierin kwam veranderingen toen ook het burgemeesterschap van Mardin in het najaar van 2016 ten prooi viel aan de zuiveringen die Erdoğan in vrijwel alle publieke sectoren doorvoerde in reactie op de mislukte staatsgreep van 15 juli vorig jaar.
De zetbaas van Ankara die sindsdien in Mardin aan de macht heeft inmiddels wel werk gemaakt van de confiscatie en vorige week verloren de Aramese belanghebbenden een laatste rechtszaak tegen deze maatregel. Vanuit de Aramese gemeenschap in Tur Abdin is vervolgens een beroep gedaan op de internationale gemeenschap om te verhinderen dat hun cultureel erfgoed daadwerkelijk van hen vervreemd zal worden en dat hun kerken en kloosters mogelijk tot musea of moskeeën omgevormd zullen worden, zonder dat zij staat zijn daar iets tegen te ondernemen.
De Aramese Beweging voor Mensenrechten is verheugd dat CDA, ChristenUnie, SGP, VVD, PVV, SP en PvdD de handen ineen hebben geslagen en Kamervragen hebben gesteld om de Nederlandse regering in actie te laten komen. Tegelijkertijd herinnert zij zich echter dat minister Koenders op 29 april 2016 soortgelijke Kamervragen heeft beantwoord, toen naar aanleiding van de confiscatie door de Turkse overheid van Aramese en andere kerk in de historische binnenstad van Diyarbakir.
Tot grote verontrusting van ABM blijkt uit de betreffende beantwoording een zeker begrip bij de regering voor de Turkse maatregelen en wordt de Kamer gerustgesteld met de – in haar ogen ongefundeerde – opmerking dat de kerken over enige tijd weer in handen kunnen komen van de betreffende gebruikers en dan weer als kerk gebruikt kunnen worden. Ook stelt de regering in haar antwoorden dat haar verder geen gevallen van confiscatie bekend zijn hetgeen dus feitelijk onjuist is omdat de 50 kerken en kloosters in de omgeving van Mardin officieel al in handen van de grootstedelijke gemeente waren overgegaan maar het toenmalige gemeentebestuur nog niet tot effectuering van deze maatregel was overgegaan.
De Aramese Beweging voor Mensenrechten hoopt dat de Kamervragen, waar inmiddels meer dan de helft van de Kamer zich inmiddels achter heeft geschaard, dit keer wel serieus beantwoord worden door de Nederlandse regering en dat deze de noodkreet van de Aramese christenen in Zuidoost Turkije ook serieus neemt en er bij haar Turkse collega’s op aandringt om deze maatregel ongedaan te maken.